Πρόκειται για χρόνια και προοδευτική νόσο που επηρεάζει κυρίως τις αρθρώσεις με μεγάλο φορτίο (γόνατα, ισχία, σπονδυλική στήλη).

Ο χόνδρος που καλύπτει τα άκρα των οστών φθείρεται, με αποτέλεσμα τριβή οστών μεταξύ τους, φλεγμονή και πόνο.

Συνοδεύεται συχνά από οστεόφυτα (οστικές προσεκβολές), πάχυνση της κάψας και φλεγμονή του αρθρικού υμένα.

Ηλικία (συχνότερη μετά τα 50)

Γενετική προδιάθεση

Παχυσαρκία – αυξάνει τα φορτία στις αρθρώσεις

Τραυματισμοί ή χειρουργεία σε αρθρώσεις

Υπερβολική χρήση λόγω αθλητικών ή επαγγελματικών δραστηριοτήτων

Κακή ευθυγράμμιση ή δυσπλασίες των αρθρώσεων

Πόνος στην άρθρωση, ιδιαίτερα με την κίνηση ή μετά από καταπόνηση

Δυσκαμψία, κυρίως το πρωί ή μετά από ακινησία

Μείωση κινητικότητας

Τρίξιμο ή αίσθημα “κλικ” στην κίνηση

Οίδημα ή παραμόρφωση σε προχωρημένα στάδια

Αστάθεια στην άρθρωση

Κλινική εξέταση με αξιολόγηση συμπτωμάτων και εύρους κίνησης

Ακτινογραφία – δείχνει στένωση μεσοαρθρικού διαστήματος, οστεόφυτα

MRI ή Υπερηχογράφημα για πιο λεπτομερή εικόνα χόνδρου και μαλακών μορίων

Εξαίρεση άλλων μορφών αρθρίτιδας (π.χ. ρευματοειδής)

Απώλεια βάρους – σημαντική για τα γόνατα & ισχία

Φυσικοθεραπεία & άσκηση:

• Ενδυνάμωση μυών

• Βελτίωση ισορροπίας και λειτουργικότητας

Αναλγητικά – ΜΣΑΦ

Συμπληρώματα όπως γλυκοζαμίνη, χονδροϊτίνη (αμφιλεγόμενης αποτελεσματικότητας)

Βοηθήματα (π.χ. μπαστούνια, επιγονατίδες)

Ενδοαρθρικές ενέσεις:

• Υαλουρονικό οξύ

• Κορτικοστεροειδή

• PRP (πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια)

Αρθροπλαστική (χειρουργική αντικατάσταση άρθρωσης) – σε προχωρημένα στάδια με έντονο πόνο και λειτουργικό περιορισμό

Τακτική ήπια άσκηση (π.χ. περπάτημα, ποδήλατο, υδροθεραπεία)

Αποφυγή υπέρχρησης ή καταπόνησης της άρθρωσης

Σωστή εργονομία στην εργασία και στο σπίτι

Έγκαιρη αντιμετώπιση τραυματισμών

Φλεγμονή του ορογόνου θυλάκου (bursa) και των παρακείμενων τενόντων που βρίσκονται στον μείζονα τροχαντήρα.

Προκαλεί έντονο, εντοπισμένο πόνο στην εξωτερική πλευρά του ισχίου, που επιδεινώνεται με την πίεση ή την κίνηση.

Συχνά σχετίζεται με υπερχρήση, τραυματισμό, ή άλλες παθήσεις του ισχίου.

Υπερβολική χρήση ή επαναλαμβανόμενη καταπόνηση (π.χ. τρέξιμο, περπάτημα σε ανηφόρες)

Πτώσεις ή άμεση πίεση στο ισχίο

Κακή ευθυγράμμιση των κάτω άκρων ή ανισοσκελία

Παχυσαρκία ή καθιστική ζωή

Ρευματικά νοσήματα (π.χ. ρευματοειδής αρθρίτιδα)

Δευτερογενώς μετά από αρθροπλαστική ισχίου

Εντοπισμένος πόνος στο πλάι του ισχίου, πάνω στον “κόκαλο”

Πόνος που επιδεινώνεται με την κατάκλιση από την πλευρά της βλάβης

Δυσκολία στο περπάτημα, το ανέβασμα σκάλας ή το σταύρωμα ποδιών

Αντανάκλαση πόνου στο έξω μέρος του μηρού

Πιθανή ευαισθησία στην πίεση ή στο άγγιγμα

Κλινική εξέταση με ειδικούς ορθοπεδικούς και λειτουργικούς ελέγχους

Υπερηχογράφημα για ανάδειξη φλεγμονής θυλάκου ή τενόντων

MRI σε επίμονες περιπτώσεις για ακριβή εκτίμηση

Αποκλεισμός άλλων αιτίων πόνου ισχίου (π.χ. οστεοαρθρίτιδα, σύνδρομο λαγονοκνημιαίας ταινίας)

Ανάπαυση και αποφυγή ερεθιστικών κινήσεων

ΜΣΑΦ (μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη) για τον πόνο

Φυσικοθεραπεία:

• Διατάσεις και ενδυνάμωση των απαγωγών μυών

• Υπέρηχοι, laser, shockwave therapy (κρουστικά κύματα)

Πάγος στην περιοχή σε οξεία φάση

Ενέσεις κορτιζόνης στον θυλάκο για μείωση φλεγμονής

PRP θεραπεία (πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια) σε χρόνιες μορφές

Χειρουργική αντιμετώπιση (σπάνια) σε ανθεκτικές περιπτώσεις

Αποφυγή επαναλαμβανόμενης πίεσης στην περιοχή (π.χ. ξάπλωμα στο πλάι)

Σωστή επιλογή υποδημάτων με απορρόφηση κραδασμών

Ρύθμιση εργονομίας σε καθιστική εργασία ή καθημερινές δραστηριότητες

Διατήρηση σωστού σωματικού βάρους

Τακτική άσκηση για ενδυνάμωση των γλουτιαίων μυών

Αποτελεί την ολική έξοδο της επιγονατίδας από την τροχιλία του μηριαίου οστού.

Μπορεί να είναι τραυματικό (π.χ. από αθλητισμό) ή να σχετίζεται με ανατομική αστάθεια.

Συχνό σε νεαρές ηλικίες, αθλούμενους και γυναίκες.

Απότομη στροφή ή κάκωση του γόνατος κατά τη διάρκεια άσκησης

Χαλαρότητα συνδέσμων ή δυσπλασία τροχιλίας

Υπερβολική έξω στροφή μηρού – γόνατος

Ανεπαρκής ενδυνάμωση των τετρακεφάλων και απαγωγών μυών

Ιστορικό προηγούμενου εξαρθρήματος

Οξύς πόνος στο πρόσθιο μέρος του γόνατος

Παραμόρφωση – η επιγονατίδα φαίνεται εκτός θέσης (προς τα έξω)

Οίδημα, αιμάτωμα και αστάθεια

Αδυναμία πλήρους έκτασης του γόνατος

Αίσθημα “κλείδωσης” ή “κλικ”

Συχνά επανατοποθέτηση αυτόματα ή με εξωτερική βοήθεια

Κλινική εξέταση με ειδικές δοκιμασίες

Ακτινογραφία για επιβεβαίωση εξαρθρήματος και αποκλεισμό κατάγματος

MRI για εκτίμηση ρήξης συνδέσμων ή τραυματισμού χόνδρου (MPFL, χόνδρος μηριαίας τροχιλίας)

Ανάταξη της επιγονατίδας με ήπιους χειρισμούς

Ακινητοποίηση με νάρθηκα (2–4 εβδομάδες)

Παγοθεραπεία & αντιφλεγμονώδη φάρμακα

Φυσικοθεραπεία:

• Ενδυνάμωση έσω πλατύ μηριαίου και τετρακεφάλου

• Ασκήσεις σταθεροποίησης και ιδιοδεκτικότητας

Συρραφή ή αποκατάσταση του έσω επιγονατιδομηριαίου συνδέσμου (MPFL)

Επέμβαση τροποποίησης της τροχιλίας ή της κνήμης σε ανατομικές ανωμαλίες

Αρθροσκοπικός καθαρισμός σε περίπτωση τραυματισμού χόνδρου

Ενδυνάμωση μυών του μηρού και γλουτών

Διατάσεις οπίσθιων μηριαίων και λαγονοκνημιαίας ταινίας

Αποφυγή απότομων αλλαγών κατεύθυνσης σε αθλητικές δραστηριότητες

Χρήση ορθοπαιδικών βοηθημάτων σε άτομα με ανατομική αστάθεια

Πόνος που εντοπίζεται μπροστά ή γύρω από την επιγονατίδα, κατά τη διάρκεια ή μετά από δραστηριότητες.

Δεν υπάρχει εμφανής τραυματισμός, αλλά σχετίζεται με υπερφόρτιση, κακή ευθυγράμμιση ή αστάθεια της επιγονατίδας.

Συνήθως οφείλεται σε μυϊκές ανισορροπίες ή κακή κινηματική του κάτω άκρου.

Υπερβολική χρήση ή απότομη αύξηση της δραστηριότητας (π.χ. τρέξιμο, σκαλοπάτια)

Αδυναμία του τετρακεφάλου, ειδικά του έσω πλατύ μηριαίου

Κακή ευθυγράμμιση επιγονατίδας – πλάγια έλξη

Ρυθμιστικά προβλήματα του ισχίου ή ποδιού (π.χ. υπτιασμός, πλατυποδία)

Ανεπαρκής αποκατάσταση μετά από τραυματισμό

Μηχανικά αίτια (π.χ. υψηλή επιγονατίδα, τροχιλιακή δυσπλασία)

Πόνος μπροστά στο γόνατο, ιδιαίτερα:

• κατά το ανέβασμα ή κατέβασμα σκάλας

• στο βαθύ κάθισμα ή γονάτισμα

• μετά από παρατεταμένη καθιστή θέση (“movie sign”)

Κριγμός ή αίσθημα τριβής πίσω από την επιγονατίδα

Οίδημα ή αίσθημα βάρους στο γόνατο σε προχωρημένα στάδια

Επιδείνωση με άσκηση ή κακή τεχνική

Κλινική εξέταση με λειτουργικές δοκιμασίες (π.χ. Clarke’s test, J-sign)

Ακτινογραφίες για έλεγχο ευθυγράμμισης επιγονατίδας

MRI ή υπέρηχος σε υποψία χονδροπάθειας ή συνοδών βλαβών

Αποκλεισμός άλλων αιτιών προσθίου γονάτιου πόνου (π.χ. οστεοχόνδρινες αλλοιώσεις, ρήξη μηνίσκου)

Ανάπαυση από επώδυνες δραστηριότητες

ΜΣΑΦ σε περιόδους έξαρσης

Φυσικοθεραπεία:

• Ενδυνάμωση τετρακεφάλου (ιδιαίτερα του έσω πλατύ μυ)

• Ενδυνάμωση γλουτιαίων και ισχίων

• Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας και κινητικό έλεγχο

• Διατάσεις ιγνυακών, γαστροκνημίας και λαγονοκνημιαίας ταινίας

Κηδεμόνες / ιμάντες επιγονατίδας σε επιλεγμένες περιπτώσεις

Τροποποίηση άσκησης (π.χ. εργονομία, τεχνική βάδισης/τρέξιμο)

Έγχυση PRP ή viscoelastic σε ανθεκτικές περιπτώσεις

Χειρουργική επέμβαση (πολύ σπάνια) σε περίπτωση ανατομικής δυσπλασίας

Καλή τεχνική στην άσκηση και προθέρμανση

Αποφυγή απότομης αύξησης προπονήσεων

Ενδυνάμωση ισχίων και γονάτων

Χρήση κατάλληλου υποδήματος και ορθωτικών πάτων αν χρειαστεί

Έλεγχος ευθυγράμμισης σε επαναλαμβανόμενες ενοχλήσεις